15 نکته مفید برای حفظ و بهبود سلامتی
سلامتی نعمت و گنج گران بهایی است که باید از آن به دقت مراقبت نمود. گاهی با انجام ندادن کارهایی ساده و پیش پا افتاده، خود را از این نعمت محروم می‌کنیم. در این مقاله از مجله ی pars top 10 قصد داریم 15 نکته مفید برای حفظ و بهبود سلامتی را با هم مرور کنیم.
1. نوشیدن آب کافی
اولین نکته برای حفظ و بهبود سلامتی، نوشیدن آب و مایعات کافی است. هیدراته ماندن برای حفظ عملکرد صحیح بدن و پوست ضروری است. خصوصا در روزهای گرم سال و فصل تابستان، باید آب کافی به بدن برسد. بدن به وسیله‌ی آب و مایعات می‌تواند سموم و مواد اضافی را از بدن خارج نماید. پس نوشیدن آب کافی چه در زمان سلامتی و چه در زمان بیماری اهمیت فراوانی دارد. پوست نیز با آب شاداب و تر و تازه به نظر می‌رسد. بنابراین نوشیدن آب کافی در پیشگیری از جروک و پیری پوست نیز موثر است.
2. خواب کافی
اطمینان از دریافت 7 تا 9 ساعت خواب با کیفیت هر شب برای ترمیم بدن و ذهن حیاتی است. این نکته را نیز در نظر بگیرید که خواب باید به موقع باشد. زمان به رختخواب رفتن باید حتما قبل از ساعت 12 شب باشد. اگر خواب در ساعات ابتدایی شب یعنی 9 تا 10 شب باشد، کیفیت بالاتری دارد. خوابیدن در ابتدای شب باعث سحر خیزی نیز می شود. سحرخیزی نیز علاوه بر حس خوب، براس حفظ و بهبود سلامتی بسیار موثر است. بیدار ماندن در طول شب نیز بسیار برای سلامتی مخرب است و با خواب روز اصلا قابل مقایسه و جبران شدن نیست.
3. مصرف میوه‌ها، سبزیجات و حبوبات
سعی کنید در هر وعده غذایی خود میوه‌ها و سبزیجات متنوعی را بگنجانید. استفاده از میوه ها و سبزیجات منوع در رژیم غذایی، به شما در حفظ و بهبود سلامتی کمک فروانی می‌کند. انواع کلم، کرفس، کاهو، ذرت، هویج، سیر، اسفناج، به، کدو حلوایی، شلغم، فلفل، به، لیموترش هر کدام فواید منحصر به فرد خود را دارند و باید در رژیم غذایی افراد گنجانده شوند. تلاش کنید در حد امکان از میوه‌های فصل و ارگانیک استفاده نمایید. خداوند، راز سلامتی را در میوه های همان فصل گنجانده است. استفاده از میوه های کال و یا خارج از فصل سلامتی را به خطر می اندازد.
4. فعالیت بدنی منظم
همه‌ی ما می دانیم که ورزش به حفظ و بهبود سلامتی کمک فراوانی می کند. ورزش منظم، به بهبود سوخت و ساز بدن (میزان قند و چربی)، سلامت قلب، استخوان‌ها، پیشگیری از یبوست، عملکرد اندام جنسی، تناسب اندام و خلق و خو کمک می‌کند. الزاما منظور از ورزش الزاما ورزش قهرمانی نیست. اگر وقت و فرصت کافی داشته باشید تا در یک باشگاه و زیر نظر مربی ورزش کنید عالی است. اما اگر حتی این امکان برای شما مهیا نیست؛ از کوهنوردی هفتگی و پیاده‌روی روزانه و منظم غافل نشوید.
5. کاهش مصرف قند و نمک
محدود کردن مصرف قند و نمک می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌های مزمن نظیر دیابت و فشارخون کمک کند. برای این منظور خیلی بهتر است که از سال های ابتدایی زندگی به خوردن نمک و قند کمتر عادت کنیم. بنابراین در این مورد نیز نقش مادران بسیار اهمیت دارد. مادران می‌توانند با کنترل قند و نمک مصرفی در رژیم غذایی، به حفظ و بهبود سلامتی و پیشگیری از بیماری یک نسل کمک نمایند.
6. مدیریت استرس
یادگیری روش‌های مقابله با استرس می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشد. استرس، تنها یک حالت روانی نیست بلکه می تواند اثرات مخربی بر جسم ما نیز داشته باشد. بنابراین مهم است که بتوانیم در شرایط استرس زا، بر خود غالب شویم و روان خود را مدیریت و کنترل نماییم.
7. پرهیز از مصرف الکل و دوری از دخانیات
پرهیز از مصرف الکل و دخانیات برای جلوگیری از بیماری‌های مزمن ضروری است. افرادی که از الکل و سیگار استفاده می‌کنند؛ در معرض ابتلا به تصلب شرایین قرار دارند. بنابراین بهتر است برای حفظ و بهیود سلامتی از مصرف مشروبات الکلی و دخانیات پرهیز نماییم.
نتایج تحقیقات پزشکی که در مجله اروپایی قلب منتشر شده است نشان می‌دهد حتی اگر مصرف دخانیات و مشروبات الکلی در نوجوانان به مقدار کم و تفننی باشد، سرخرگ‌هایشان تا رسیدن به سن ۱۷ سالگی سخت خواهد شد. سخت شدن سرخرگ‌ها در این نوجوانان می‌تواند ابتلا به حملات قلبی و سکته را در سنین بالاتر افزایش دهد.
8. مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر
مواد غذایی سرشار از فیبر به هضم غذا و جلوگیری از بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند. فیبر، نوعی کربوهیدرات است که بدن قادر به هضم آن نیست. اگرچه اکثر کربوهیدرات‌ها به مولکول قندی به نام گلوکز تجزیه می‌شوند؛ اما فیبر نمی‌تواند به مولکول قند تجزیه شود و به همان شکل هضم نشده از بدن عبور می‌کند. فیبر به تنظیم استفاده از قندها در بدن کمک می‌نماید و باعث کنترل گرسنگی و قند خون می‌شود.
9. پیشگیری و کنترل
انجام آزمایش‌های منظم پزشکی برای شناسایی مشکلات احتمالی در مراحل اولیه بسیار موثر است. برای مثال آزمایش قند خون، خصوصا برای افرادی که در اقوام شان سابقه ی ابتلا به دیابت وجود داشته است، بسیار ضروری است. چکاب کامل بدن معمولا شامل آزمایشاتی نظیر موارد زیر است:
1- آزمایش خون (شمارش کامل سلول‌های خونی CBC)
۲- آزمایش ادرار (urine analysis)
۳- آزمایش قند خون (Blood Sugar Test)
۴- آزمایش چربی خون (Lipid profile)
۵- آزمایش تیروئید (تیرویید) (Thyroid Function Test)
۶- آزمایش مدفوع (Stool Test)
۷- آزمایش پاپ اسمیر (pap smear)
10. مصرف کافی پروتئین
پروتئین برای ساخت و ترمیم بافت‌های بدن و عضله سازی ضروری است. به طور کلی می‌توان گفت: یک فرد بالغ به طور متوسط به حداقل ۰/۸ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز نیاز دارد. بنابراین فردی که ۷۵ کیلوگرم وزن دارد، حدود ۶۰ گرم پروتئین در روز نیاز دارد. با این حال، اگر شما بسیار فعال باشید، نیاز به پروتئین بیشتری دارید.
11. مراقبت از پوست
استفاده از کرم ضد آفتاب و مرطوب‌کننده یا آب رسان برای حفاظت از پوست در برابر آسیب‌های محیطی و اشعه ی نور خورشید ضروری است. برخی از کارشناسان برای حفظ و بهبود سلامتی پوست موارد زیر را توصیه می‌نمایند:
۱. نوع پوست خود را بشناسید.
۲. یک روتین مراقبت پوستی ساده داشته باشید.
۳. ضد آفتاب بزنید.
۴. از تخت‌های برنزه‌کننده استفاده نکنید.
۵. تا حد امکان از لمس کردن صورت‌تان بپرهیزید.
۶. به طور منظم وضعیت سلامتی پوست‌تان را بررسی کنید.
۷. با پوست خود با ملایمت رفتار کنید.
۸. به سلامت لب‌های خود رسیدگی کنید.
۹. رژیم غذایی سالم داشته باشید.
۱۰. استرس خود را کنترل کنید.
۱۱. سیگار نکشید.
12. تعادل در زندگی
ایجاد تعادل بین کار، تفریح و استراحت برای حفظ و بهبود سلامتی ضروری است. کار زیاد جسم را فرسوده و خسته می کند و بیکاری و تنبلی نیز روح و روان را آزار می دهد. باید تلاش کنیم بین کار و تفریح و استراحت، تعادل را رعایت نماییم تا به بهبود سلامتی خود کمک نماییم.
امام کاظم(ع) فرموده‌اند: بکوشید که اوقات شبانه روز شما 4 قسمت باشد:1 ـ قسمتى براى مناجات با خدا، 2 ـ قسمتى براى تهیّه معاش، 3 ـ قسمتى براى معاشرت با برادان و افراد مورد اعتماد که عیب‌هاى شما را به شما می فهمانند و در دل به شما اخلاص مى‌ورزند، 4 ـ و قسمتى را هم در آن خلوت می کنید براى درک لذّت هاى حلال [و تفریحات سالم] و به وسیله انجام این قسمت است که بر انجامِ وظایف آن سه قسمت دیگر توانا می شوید.
13. حفظ روابط اجتماعی سالم
داشتن دوستان و حمایت اجتماعی می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشد. همان طور که در دین مبین اسلام و فرهنگ ایرانی نیز دید و بازدید از اقوام و دوستان یا همان صله رحم بسیار سفارش شده است.
در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است که؛
صله رحم و خوش رفتاری با همسایه، شهرها را آباد و بر عمرها می افزاید.
«بحار الانوار، ج 74، ص 120»
14.مصرف کافی کلسیم و ویتامین دی
برای حفظ سلامت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان مهم است. برای این منظور باید در رژیم روزانه خود مقدار کافی از شیر، ماست، کشک و یا موادی مثل سنجد که حاوی کلسیم هستند را قرار دهید. کمبود ویتامین دی نیز معمولا با قرار گرفتن در نور خورشید و یا استفاده از قرص های مکمل برطرف می‌شود.
15. مطالعه و یادگیری مهارت‌های جدید
فعال نگه داشتن مغز با مطالعه کتاب و مجله و یا یادگیری مهارت‌ها و سرگرمی‌های جدید به حفظ سلامت ذهن کمک می‌کند. مهارت جدید می‌تواند یادگیری یک زبان جدید، برنامه نویسی، تعمیر وسایل، یک کار هنری و یا یک دستور پخت غذایی جدید باشد. یادگیری علاوه بر بعد جسمانی به افزایش اعتماد به نفس، خلاقیت و درآمدزایی نیز کمک فراوانی می نماید.
جمع بندی و نتیجه گیری:
در این مطلب به مرور 15 نکته برای حفظ و بهبود سلامتی پرداختیم. گفتیم همه ی این موارد از نوشیدن آب کافی و کاهش نمک و قند در رژیم غذایی گرفته تا حفظ روابط اجتماعی و مطالعه و یادگیری مهارت های جدید می تواند بر سلامت جسم و روان ما موثر باشند. رعایت این نکات می‌توانند به شما کمک کنند تا عادات سالم‌تری را در زندگی روزمره خود ایجاد و حفظ کنید.
