در این مطلب از مجله پارس تاپ 10، قصد داریم شما را با تنها گیاهی که راه‌می‌رود؛ آشنا کنیم. لطفا تا انتهای این مطلب ما را همراهی نمایید.
نخل راه‌رونده چیست؟
نخل راه‌رونده (به انگلیسی: Walking Palm) (نام علمی: Socratea exorrhiza) نام یک گونه از تیره نخل است که بومی جنگل‌های بارانی در نواحی گرمسیری آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است و می‌تواند تا ۲۵ متر ارتفاع و قطری بیش از ۱۶ سانتی‌متر رشد کند. اما به‌طور معمول بین ۱۵ تا ۲۰ متر ارتفاع و ۱۲ سانتی‌متر قطر دارد. این درخت ریشه‌های چوب‌پا دارد.
سوکراتی اِگزورهیزا (به انگلیسی: Socratea exorrhiza)،درختی است که سیستم پیچیده آن مانند پا عمل می‌کند و این درخت می‌تواند با تغییر فصلها به صورت پیوسته به سمت نور خورشید حرکت کند این درختان برای حرکت به سمت خورشید ریشه‌هایشان را به سمت نور حرکت می‌دهند و طی این فرایند ریشه‌های قدیمی خشک می‌شود.
نخل راه‌رونده نخل بومی جنگل‌های بارانی مناطق گرمسیری آمریکای مرکزی و جنوبی است. این درخت می‌تواند تا ۲۵ متر ارتفاع، با قطر ساقه ۱۶ سانتی متر رشد کند، اما معمولاً ۱۵ تا ۲۰ متر ارتفاع و ۱۲ سانتی متر قطر دارد. برگ‌های نخل راه‌رونده که در آفتاب رشد می‌کنند، ضخیم‌تر، دارای تریکوم‌های بیشتر و روزنه‌های بیشتری نسبت به آن‌هایی هستند که در سایه رشد می‌کنند. بذر‌های درخت حدود ۳.۵ گرم وزن دارند و حدود ۲ سانتی متر طول و ۱.۵ سانتی متر عرض دارند که فقط حدود ۴۵ درصد آن‌ها جوانه می‌زنند و حدود یک چهارم آن‌ها می‌میرند.
آیا گیاهان واقعا می‌توانند حرکت کنند؟
«استوارت بلکمن» زیست‌شناس تکاملی درختی را بررسی کرده که گفته می‌شود می‌تواند حرکت کند. برخی از زیست‌شناسانی که در آمریکای جنوبی روی درختان مطالعه کرده گزارش‌هایی را در مورد این درخت بازگو کرده‌اند.
گیاهان واقعاً حرکت نمی‌کنند. درست است، برخی از دانه‌ها می‌توانند مسافت‌های طولانی را روی باد یا در شکم حیوانات بپیمایند و خارغلتانان نیز هر زمان که کارایی خود را از دست می‌دهند دانه‌های خود را با جدا کردن و غلتیدن در روی زمین پراکنده می‌کنند. اما به عنوان یک قاعده، گیاهان مطلقا جایی نمی‌روند.
با این حال، یک داستان ماندگار در مورد «درخت راه‌رو» وجود دارد. این داستان مربوط به یک نخل گرمسیری آمریکایی به نام «نخل رونده» یا Socratea exorrhiza است که تنه آن روی دسته‌ای از ریشه‌های رکاب مانند از روی زمین بلند شده است. گفته می‌شود که با رشد بیشتر ریشه‌ها در یک طرف و از دست دادن آن‌ها از طرف دیگر، می‌تواند خود را از سایه بیرون بکشد و به نقاط آفتابی‌تر تبدیل شود.
نخل راه‌رونده یا درخت سوکراتی اِگزورهیزا، که بومی جنگل‌های بارانی
در نواحی گرمسیری آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است؛
تنها درختی است که راه می‌رود و خود را به نقاط آفتابی می‌رساند!
نخل راه رونده چقدر حرکت می‌کند؟
در سال ۲۰۱۵، بی‌بی‌سی به نقل از یک زیست‌شناس روسی که در اکوادور کار می‌کرد، ادعا کرد که Socratea exorrhiza را دیده که در عرض دو سال ۲۰ متر حرکت کرده است. با این حال، شواهد دقیق علم از این ماجرا به دست نیامده است.
آنچه نشان داده شده این است که ریشه‌ها پایه‌ای گسترده و پایدار را برای درخت فراهم می‌کنند و آن را قادر می‌سازند تا بدون نیاز به افزایش تنه بلند و بلندتر شود. این موضوع به نخل‌های جوان برای عبور از سایه‌ها برتری می‌دهد. در این صورت، درختان واقعاً می‌توانند به سمت نور حرکت کنند. اما نکته اینجاست که آن‌ها به جای حرکت به جلو سوار آسانسور می‌شوند.
درخت متحرک چگونه راه می‌رود؟
حقیقت این است که این‌گونه نخل ریشه‌های خیلی عمیقی ندارد و مثل گل آفتابگردان همیشه به دنبال نور خورشید و آفتاب است. تفاوت اصلی این درخت با سایر درختان در ریشه‌های آن است و همین ریشه‌ها هستند که باعث می‌شوند درخت متحرک به نظر برسد. در واقع ریشه‌ها همیشه به سمت خورشید حرکت می‌کنند در حالی‌که ریشه‌های قبلی در سایه می‌میرند و از بین می‌روند و جایشان را ریشه‌های جدیدی می‌گیرد که به دنبال کسب نور بیشتری هستند و همین باعث می‌شود که این درخت مانند آفتابگردان به دنبال نور حرکت کند. درختی که راه می رود در واقع ریشه‌هایی دارد که هرروز به دنبال نور هستند و همین باعث می‌شود در سال حدود 20 متر درخت جابه‌جا شود.
یک زیست‌شناس روسی که در اکوادور کار می‌کرد، ادعا کرد
که نخل راه رونده (Socratea exorrhiza) را دیده که در عرض دو سال ۲۰ متر حرکت کرده است!
کاربرد نخل راه‌رونده
این نخل عجیب و غریب از طرف دیگر ریشه‌های چوبی غیر معمولی دارد که در مورد عملکرد آن بحث شده است. بسیاری از گونه‌های گیاهانی که روی گیاهان دیگر می‌رویند یا همان «اپی‌فیت‌ها» روی این نخل راه‌رونده رشد می‌کنند، اما انگل این درخت محسوب نمی‌شوند. نخل توسط سوسک‌ها گرده افشانی می‌شود و موجودات مختلف دانه‌ها یا نهال‌های آن را می‌خورند.
از تنه این درخت در ساخت خانه‌ها و سایر سازه‌ها و همچنین ساخت نیزه‌های شکار استفاده می‌شود. معمولاً قبل از استفاده به صورت طولی شکافته می‌شود، اما می‌توان حفره‌ای در تنه آن ایجاد کرد و به عنوان لوله استفاده کرد. قسمت‌های داخلی ریشه‌های این درخت به‌عنوان داروی تقویت‌کننده جنسی مردانه استفاده می‌شود. میوه‌های این درخت زرد رنگ و خوراکی هستند و از برگ‌ها ممکن است برای ساختن یک پناهگاه موقت یا سقف‌های دائمی کلبه استفاده شود.
نخل راه‌رونده بیشتر در طول فصل خشک گل می‌دهد و سوسک روی آن گرده افشانی می‌کنند. اغلب سوسک‌های از گونه‌های «فیلوتروکس» و «میستروپس» به سمت این درخت می‌روند. گراز لب سفید آمریکایی بخش زیادی از دانه‌های نخل راه‌رونده را مصرف می‌کنند و نقش مهمی در محدود کردن جمعیت آن‌ها دارند.
به طور کلی کاربرد نخل راه رونده را در موارد زیر می‌توان خلاصه کرد:
- استفاده از تنه برای ساخت خانه‌ها
- استفاده از تنه برای ساخت ابزار و نیزه‌های شکار
- استفاده از تنه استفاده به عنوان لوله
- استفاده به‌عنوان داروی تقویت‌کننده‌ی ویژه آقایان
- استفاده‌ی خوراکی از میوه‌های زرد رنگ نخل راه رونده
- استفاده از برگ‌ها به عنوان پناهگاه موقت یا سقف دائمی کلبه‌ها
- مکانی برای تولیدمثل دو نوع سوسک
- خوراکی برای موجودات مختلف از جمله گراز لب سفید آمریکایی
