در این مقاله از مجله‌ی پارس تاپ 10، بهترین راه‌های شادکردن کودکان زیر 5 سال را به تفکیک سن بررسی می‌کنیم. اگر شما نیز یک والد یا مربی هستید و یا به طور کلی با کودکان سر و کار دارید خواندن این مطلب را اصلا از دست ندهید.
بهترین راه شادکردن کودکان زیر یکسال
شاد کردن کودک زیر یک سال نیازمند توجه به نیازهای عاطفی و حسی اوست. در این سن، تجربه‌ها و احساسات اولیه برای رشد عاطفی و شناختی کودک بسیار مهم هستند. در ادامه، چند روش موثر برای شاد کردن کودک زیر یک سال ارائه می‌شود:
- بازی‌های حسی: استفاده از اشیاء نرم، رنگارنگ و با بافت‌های مختلف می‌تواند تجربه حسی جالبی برای کودک فراهم کند. اسباب‌بازی‌هایی با صدا و رنگ‌های شاد نیز جذاب خواهند بود.
- نوازش آرام: نوزادان به لمس و تماس فیزیکی حساس‌اند. طرز آرامش و نوازش‌های ملایم، در آغوش گرفتن و ماساژ آرام می‌تواند حس امنیت و محبت را در کودک ایجاد کند.
- گنجاندن موسیقی: نوزادان به صداهای ملایم و موسیقی پاسخ مثبت می‌دهند. پخش موسیقی آرام یا آواز خواندن برای کودک می‌تواند او را شاد کند.
- توجه و گفتگو: برقراری ارتباط بصری و صحبت با کودک، حتی اگر او هنوز زبان را درک نکند، به او احساس توجه و محبت می‌دهد. لبخند زدن و گفتن اسم او یا صداهای جذاب می‌تواند او را خوشحال کند.
- تحریک حس بینایی: استفاده از اسباب‌بازی‌های رنگی و متنوع با الگوها و نورهای مختلف، می‌تواند توجه کودک را جلب کند و احساس شادی در او ایجاد کند.
- فعالیت‌های حرکتی: حرکت دادن ملایم کودک، مانند تکان دادن آرام یا بازی کردن با او در حین خواب و زمان بیداری، می‌تواند او را شاد و سرگرم کند.
- داستان‌گویی و شعرخوانی: خواندن کتاب‌های مخصوص نوزادان یا گفتن داستان‌های ساده با لحن و صداهای مختلف، به تعامل و شادی کودک کمک می‌کند.
- همراهی با الگوهای حرکتی: انجام حرکات جسمی شاد و بامزه، مثل تقلید حیواناتی نظیر خرگوش و گربه ، می‌تواند لحظات سرگرم‌کننده‌ای را ایجاد کند.
کودکان در این سن معمولاً با محبت، توجه و تجربه‌های حسی به راحتی شاد می‌شوند. ایجاد یک محیط آرام و محبت‌آمیز می‌تواند تاثیر زیادی بر روحیه آن‌ها بگذارد.
بهترین راه شادکردن کودک 1 تا 2 سال
شاد کردن کودک یک تا دو ساله نیازمند توجه به احساسات و نیازهای آن‌هاست. در این سن، کودکان بیشتر از هر چیز به عشق و توجه والدین نیاز دارند. در ادامه چند راه برای شاد کردن کودک در این سن آورده شده است:
- توپ بازی: پرتاپ کردن یک توپ نرم و رنگارنگ می‌تواند برای کودکی در این سن هیجان انگیز باشد.
- بازی‌های ساختی: معمولا بازی با لگو یا مکعب‌های رنگارنگ برای کودکانی در این سن سرگرم کننده خواهد بود. پس از بازی با این اسباب بازی‌های خوب و مفید غافل نشوید.
- کتاب خواندن: ورق زدن کتابی که تصاویر رنگارنگ و نوشته‌های خیلی کمی دارد.
- بازی های ساده: گاهی اوقات بازی با موادی مانند خاک، آب، یخ، رنگ خوراکی می‌تواند برای کودک در این سن بسیار سرگرم کننده و آموزنده باشد.
- قایم موشک: بازی قایم موشک ساده در این سن علاوه بر هیجان برای کودک بسیار آموزنده است.
- بازی با وسایل خانه: برای کودکان همواره بازی با وسایل جدید و وسایلی که ما بزرگترها با آن‌ها سر و کار داریم، بسیار جذاب است. شما می‌توانید وسایل پلاستیکی یا بی خطر آشپزخانه را در اختیار کودک بگذارید و ببینید که چقدر این کار برایش سرگرم کننده خواهد بود.
- بازی با خمیر خوراکی: شما به راحتی می‌توانید با چند قاشق آرد و کمی آب یک خمیر بازی خانگی خوراکی بسازید. اگر چند قطره روغن خوراکی به آن اضافه کنید کیفیت خمیر بهتر خواهد شد. اگر رنگ خوراکی هم داشته باشید می‌توانید آن را به رنگ‌های مختلف دربیاورید. البته حتی با استفاده از موادی چون زردچوبه و لبو نیز می‌توانید خمیر را رنگی کنید.
بهترین راه شادکردن کودک 2 تا 3 سال
برای شاد کردن کودک دو تا سه ساله، فعالیت‌ها و رویکردهای مشابهی وجود دارد، اما در این سن کودکان بیشتر به تعاملات اجتماعی و یادگیری از طریق بازی علاقه‌مند هستند. در ادامه چند روش موثر برای شاد کردن این گروه سنی ذکر شده است:
- نقاشی: معمولا در این سن کودک مهارت دست گرفتن مداد را آموخته است. بنابراین می‌توانید کاغذی در دسترس او بگذارید و اجازه دهید با کشیدن خطوط با نقاشی آشنا و سرگرم شود.
- بازی‌های تعاملی: بازی‌های گروهی و تعاملی بسیار جذاب است. این گونه از بازی‌ها را در مهمانی‌ها با کودکان دیگر و یا پارک و خانه بازی می‌توان اجرا کرد. این نوع بازی‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی را بیاموزند.
- فعالیت‌های هنری: فراهم کردن وسایل هنر و خلاقیت مانند رنگ انگشتی، کاغذ رنگی، چسب ماتیکی و ابزارهای دیگر، فرصت‌های خوبی برای خلاقیت و ابراز خودشان فراهم می‌کند.
- قصهگویی و خواندن کتاب: انتخاب کتاب‌های آموزنده و جذاب مناسب سن آن‌ها و بازگو کردن داستان‌ها به شیوه‌ای سرگرم‌کننده می‌تواند لحظات خوشی را برایشان رقم بزند.
- بازدید از محیط‌های متفاوت: بردن کودک به مکان‌های جدید مثل موزه، باغ، یا پارک‌ها می‌تواند حس کنجکاوی او را تحریک کند و تجربه‌های جدید و خوشایندی فراهم آورد.
- بازی‌های آموزشی: استفاده از اسباب‌بازی‌های آموزشی مناسب این سن که مهارت‌های زبان و تفکر منطقی را تقویت می‌کند، همزمان باعث شادابی و یادگیری می‌شود.
- تشویق به فعالیت‌های فیزیکی: فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن و بالا و پایین رفتن از وسایل بازی، احساس شادی و آزادی را به او می‌دهد.
بهترین راه شادکردن کودک 3 تا 4 سال
برای شاد کردن کودک سه تا چهار ساله، می‌توانید فعالیت‌های متنوع‌تری را اضافه کنید که شامل یادگیری، خلاقیت و تعامل‌های اجتماعی بیشتر باشد. در ادامه چند ایده جدید برای این گروه سنی آورده شده است:
1. بازی‌های تخیلی: انگیزه دادن به بازی‌های تخیلی مانند «فروشگاه بازی»، «دکتر و بیمار» یا «مربی ورزشی» می‌تواند خلاقیت کودک را به نمایش بگذارد و دنیای خیالی آن‌ها را غنی‌تر کند.
2. پروژه‌های مشترک: انجام پروژه‌های کوچک مانند درست کردن کاردستی، ساختن مدل‌ها با خمیر بازی یا رنگ‌آمیزی می‌تواند حس همکاری و دست‌ساختن را در آن‌ها تقویت کند. در این سن می‌توانید با تهیه‌ی قیچی پلاستیک ایمن مهارت بریدن کاغذ را نیز به کودک آموزش دهید.
3. شن بازی و آب بازی: ایجاد فعالیت‌های حسی با استفاده از شن، ماسه یا آب (مانند ساختن قلعه‌های شن، یا کاوش در بازی با وسایل آبی) فرصت‌های یادگیری و تجربه‌های جدید را به وجود می‌آورد.
4. بازی‌های حرکتی: فعالیت‌های گروهی حرکتی مثل بازی عمو زنجیرباف در محیط‌های امن می‌تواند وادار به تحرک و شادی باشد.
5. قصهگویی با مشارکت کودک: خواندن قصه‌هایی که امکان شرکت دادن کودک را فراهم می‌کند، مانند تکرار جملات یا پاسخ به سوالات مربوط به داستان، می‌تواند تعامل را افزایش دهد.
6. آشپزی ساده: مشارکت کودک در آماده‌سازی غذاهای ساده، مانند ساختن ساندویچ یا پختن کیک، نه تنها تعامل و آموزش مهارت‌های جدید است، بلکه تجربه‌ای خوشایند نیز به همراه دارد.
7. ورزش: معرفی بازی‌های ورزشی ساده مانند توپ بازی، فوتبال یا دویدن، می‌تواند روحیه رقابتی و همکاری را تقویت کند.
8. کار با کلمات و شعر: بازی با کلمات، شعر خواندن یا ساختن شعرهای ساده و خنده‌دار می‌تواند باعث ایجاد لذت و تحریک زبان در کودک شود.
9. گشت و گذار در طبیعت: بردن کودک به طبیعت و گشت‌زنی در اطراف، مانند بررسی گیاهان و حشرات، می‌تواند حس کنجکاوی و یادگیری او را برانگیزد.
10. فعالیت‌های اجتماعی: برگزاری مهمانی‌های کوچک یا بازی با دوستان در یک محیط امن و کنترل شده، فرصتی عالی برای یادگیری مهارت‌های اجتماعی و تعامل با دیگر کودکان است.
این فعالیت‌ها نه تنها شادی را برای کودک به ارمغان می‌آورد بلکه به تقویت مهارت‌های اجتماعی، خیالی و شناختی او کمک می‌کند.
بهترین راه شادکردن کودک 4 تا 5 سال
برای شاد کردن و ایجاد تجربه‌های مثبت برای کودک چهار تا پنج ساله، می‌توانید از فعالیت‌ها و روش‌های جدیدی استفاده کنید که از نظر آموزشی، خلاقیتی و اجتماعی غنی‌تر هستند. در ادامه چند ایده برای این گروه سنی آورده شده است:
- بازی‌های گروهی و تیمی: سازماندهی بازی‌های گروهی می‌تواند توانایی همکاری و مهارت‌های اجتماعی کودک را تقویت کند.
- فعالیت‌های هنری و خلاقانه: فراهم کردن ابزارهای مختلف هنری مانند رنگ گواش یا انگشتی، مداد رنگی، پاستل، مقوا و مواد بازیافتی، گِل سفال، خمیر بازی برای خلق آثار هنری و کاردستی می‌تواند خلاقیت کودکان را شکوفا کند.
- پروژه‌های علمی ساده: انجام آزمایش‌های ساده مانند تهیه رنگ‌های طبیعی از میوه‌ها یا سبزیجات یا کاشت گیاهان می‌تواند حس کنجکاوی و علم‌دوستی را در آن‌ها تقویت کند.
- تهیه و پخت غذا: تعامل در آشپزی با کودک، مانند درست کردن کلوچه یا تهیه وعده‌های غذایی ساده، نه تنها آن‌ها را سرگرم می‌کند بلکه مهارت‌های دست ورزی را نیز تقویت می‌کند.
- آموزش حفظ محیط زیست: طرح‌های بازی مانند «غذا دادن به حیوانات» یا «دور انداختن زباله‌ها» می‌تواند هم احساس مسئولیت را ایجاد کند و هم با آموزش مفاهیم زیست‌محیطی هوش آن‌ها را درگیر کند.
- قصهگویی خلاقانه: تشویق کودک برای تألیف و گفتن داستان‌های خود با استفاده از عکس‌ها یا اسباب‌بازی‌هایش، توانایی تخیل و بیان آن‌ها را بهبود می‌بخشد.
- بازی‌های فکری: استفاده از بازی‌های آموزشی و فکری مانند پازل‌ها، مکعب‌ها و بازی‌های حدس زدن می‌تواند در تقویت مهارت‌های شناختی و منطقی کمک کند.
- وقت در طبیعت: برگزاری گشت و گذار در طبیعت و انجام فعالیت‌هایی مانند دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی یا جمع‌آوری سنگ‌ها و برگ‌ها برای پروژه‌های هنری، می‌تواند تجربه‌های شگفت‌انگیزی ایجاد کند.
- ایجاد برنامه‌های روزانه: طراحی یک برنامه روزانه ساده با کودک، شامل زمان‌های بازی، یادگیری، استراحت و فعالیت‌های دیگر، به ایجاد حس نظم و ترتیب در آن‌ها کمک می‌کند.
- این فعالیت‌ها نه تنها به افزایش شادی و سرگرمی کودک کمک می‌کند بلکه به رشد مهارت‌های اجتماعی، فکری و فیزیکی آن‌ها نیز کمک می‌کند و رابطه مثبت میان والدین و کودک را تقویت می‌کند.
