تمبر چیست؟
تمبرها، در بسیاری از کشورها از اوایل قرن نوزدهم به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت هزینه ارسال نامه‌ها استفاده می‌شده‌اند. این اشیاء نه تنها نقش مهمی در سیستم پستی جهان داشتند بلکه به عنوان آثار هنری و نمادهای فرهنگی نیز شناخته می‌شوند.
گرچه امروزه استفاده از تمبر تقریبا منسوخ شده و به یک شی کلکسیونی تبدیل شده است اما بررسی تاریخچه تمبر خالی از لطف نیست. در این مقاله به انواع، کاربردها و تاریخچه تمبر خواهیم پرداخت.
تاریخچه تمبر
اولین تمبر تاریخ به نام “تمبر پنی سیاه” در سال ۱۸۴۰ در انگلستان توسط سر رولند هیل طراحی و منتشر شد. این تمبر با تصویر ملکه ویکتوریا و هزینه پیش‌پرداخت یک پنی روی آن منتشر شد و به عنوان ابتکاری برای کاهش هزینه‌های پستی و افزایش کارایی سیستم پستی عمل کرد.
تمبرها نه تنها ابزاری برای پرداخت هزینه ارسال نامه هستند، بلکه تاریخچه غنی و هنری دارند که بازتابی از فرهنگ، هنر و تاریخ هر کشور است. علاقه به جمع‌آوری و تبادل تمبرها نیز موقعیتی خوب برای یادگیری و تعامل با تاریخ و فرهنگ فراهم می‌آورد.
انواع تمبر
تمبرها به طور کلی به چند دسته تقسیم می‌شوند:
- تمبرهای پستی: این تمبرها برای پرداخت هزینه ارسال نامه‌ها و بسته‌ها استفاده می‌شوند.
- تمبرهای یادبود: طراحی شده برای گرامیداشت یک رویداد خاص، شخصیت معروف یا تاریخ مهم. این تمبرها معمولاً بعد از مدت زمان محدودی حذف می‌شوند.
- تمبرهای جمع‌آوری: این تمبرها به صورت کالایی برای علاقه‌مندان به جمع‌آوری تمبر طراحی و تولید می‌شوند. این تمبرها معمولاً با تصاویر منحصر به فرد و موضوعات خاص طراحی شده‌اند.
- تمبرهای مالیاتی: برای پرداخت مالیات یا هزینه‌های دولتی استفاده می‌شوند و معمولاً بر روی اسناد یا معاملات تجاری چسبانده می‌شوند.
با توجه به پیشرفت تکنولوژی و الکترونیک شدن ارتباطات، نقش تمبرها در سیستم‌های پستی کاهش پیدا کرده است، اما همچنان به عنوان دارایی‌های فرهنگی و هنری با ارزش باقی خواهند ماند.
کاربردهای تمبر
- پرداخت هزینه پست: اصلی‌ترین کاربرد تمبرها در فرایند ارسال و پرداخت هزینه نامه‌ها و بسته‌ها است.
- جمع‌آوری: جمع‌آوری تمبر به عنوان یک سرگرمی و فعالیت فرهنگی مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است. تهیّه مجموعه‌های مختلف از تمبرها می‌تواند به افزایش دانش و تحصیلات فرد کمک کند.
- سرگرمی و هنر: طراحی و چاپ تمبرها به عنوان یک هنر شناخته می‌شود و می‌تواند به عنوان آثاری با ارزش هنری مورد توجه قرار گیرد.
- تبلیغات و اطلاع‌رسانی: برخی تمبرها می‌توانند حاوی اطلاعاتی درباره رویدادهای اجتماعی، فرهنگی یا اقتصادی باشند، بنابراین به عنوان رسانه‌ای برای اطلاع‌رسانی نیز عمل می‌کنند.
تمبرهای مشهور در جهان
برخی تمبرها به دلیل طراحی‌های خاص، ارزش‌های تاریخی یا فرهنگی و یا کمیابی‌شان به شهرت رسیده‌اند. در ادامه به برخی از این تمبرهای معروف اشاره می‌کنیم:
1. تمبر پنی سیاه (Penny Black)
کشور: انگلستان
سال انتشار: ۱۸۴۰
ویژگی: این تمبر اولین تمبر پستی در تاریخ بود که به صورت سیستماتیک برای ارسال نامه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. تصویر ملکه ویکتوریا بر روی آن به صورت سیاه دیده می‌شود.
2. تمبر “سندبلاستر” (Inverted Jenny)
کشور: ایالات متحده آمریکا
سال انتشار: ۱۹۱۸
ویژگی: این تمبر نمایی از یک هواپیما (Jenny) را نشان می‌دهد که به اشتباه چاپ شده و تصویر هواپیما به صورت معکوس بر روی تمبر قرار دارد. فقط ۱۰۰ عدد از این تمبر یافت شده که آن را به یکی از باارزش‌ترین تمبرهای جهان تبدیل کرده است.
3. تمبر “آب‌نما” (Cinderella Stamps)
ویژگی: این تمبرها به عنوان تمبرهای غیررسمی و غالباً به منظور تبلیغ یا اهداف شخصی ساخته شده‌اند. برخی از آن‌ها در میان جمع‌آوران به ویژه با ارزش هستند.
4. تمبر مشهور “روز استقلال” (U.S. Independence)
کشور: ایالات متحده آمریکا
سال انتشار: ۱۹۷۶
ویژگی: این تمبر به مناسبت دوصدمین سالگرد اعلام استقلال آمریکا منتشر شد و به دلیل طراحی تاریخی و فرهنگی خود بسیار معروف است.
5. تمبر “نقاشی‌های پیکاسو”
کشور: فرانسه
سال انتشار: ۱۹۷۳
ویژگی: تمبرهایی که به مناسبت سالگرد تولد پیکاسو منتشر شدند، بخشی از مجموعه‌ای از تمبرهایی هستند که هنرمندان مشهور را گرامی می‌دارند.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد تمبر، انواع آن و تاریخچه تمبر صحبت کردیم. امیدواریم این مطلب نیز توانسته باشد رضایت شما را جلب نموده باشد.
- راستی شما نیز به جمع آوری تمبر علاقه دارید؟!
- چه تمبر هایی در مجموعه خود دارید؟
- آیا تا به حال از تمبر استفاده نموده اید؟!
