سرفه خشک مداوم می تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی داشته باشد. می تواند باعث اختلال در خواب، خستگی، تحریک پذیری و مشکل در تمرکز شود. همچنین می تواند باعث خجالت و انزوای اجتماعی شود، به خصوص اگر سرفه شدید و غیرقابل کنترل باشد.
سرفه خشک چیست؟
سرفه خشک نوعی سرفه است که خلط یا مخاط تولید نمی کند. ممکن است احساس خارش یا تحریک در گلو داشته باشید که باعث سرفه می شود.
دلایل بروز سرفه خشک
دلایل مختلفی برای بروز این نوع سرفه وجود دارد، از جمله:
- عفونت های ویروسی: سرماخوردگی، آنفولانزا و کروپ همگی می توانند باعث سرفه خشک شوند.
- آلرژی: آلرژی به گرده، گرد و غبار یا شوره حیوانات خانگی می تواند باعث ایجاد این مشکل شود.
- آسم: آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که می تواند باعث سرفه خشک، خس خس سینه و تنگی نفس شود.
- ریفلاکس اسید: ریفلاکس اسید زمانی اتفاق می افتد که اسید معده به مری برمی گردد و می تواند باعث ایجاد نوع خشکی از سرفه شود.
- داروها: برخی از داروها، مانند مهارکننده های ACE که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند، می توانند باعث ایجاد سرفه‌های خشک شوند.
- محرک ها: دود، آلودگی و سایر محرک ها می توانند باعث بروز این نوع سرفه شوند.
- استرس یا اضطراب: برخی تحقیقات نشان داده اند که سرفه مزمن می تواند با مشکلات سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی نیز مرتبط باشد. اگر سرفه مزمن دارید و علائم اضطراب یا افسردگی را تجربه می کنید، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید.
راه های درمان سرفه خشک چیست؟
درمان سرفه خشک به علت اصلی آن بستگی دارد. با این حال، چندین راهکار کلی وجود دارد که می‌تواند به تسکین علائم کمک کند:
الف_ درمان‌های خانگی سرفه خشک
- استفاده از دستگاه بخور یا مرطوب کننده هوا: رطوبت هوا به تسکین مجاری تنفسی تحریک شده کمک می‌کند.
- نوشیدن مایعات گرم: مایعات گرم مانند چای، دمنوش نعنا، دمنوش زنجبیل، عسل و لیمو و آب گرم می‌توانند به تسکین گلو و کاهش سرفه کمک کنند.
- مصرف عسل: عسل یک سرکوب‌کننده طبیعی سرفه است. مصرف یک قاشق چای‌خوری عسل قبل از خواب می‌تواند به کاهش سرفه در شب کمک کند. (توجه: عسل برای کودکان زیر یک سال توصیه نمی‌شود.)
- مصرف غذا‌های گرم و آبدار: غذاهایی مانند سوپ رقیق و گرم، فرنی یا نشاسته‌ی گرم نیز به روند بهبودی این بیماری کمک می‌کند.
- غرغره آب نمک: غرغره کردن آب نمک ولرم با ضدعفونی کردن ناحیه حلق و گلو می‌تواند به تسکین گلو و کاهش التهاب کمک کند. همچنین بالا کشیدن آب ولرم از طریق بینی نیز به شستشوی کامل بینی و حلق کمک شایانی می‌نماید.
- استفاده از دانه‌های لعابدار: برخی از دانه‌ها بعد از خیس شدن لعاب می‌دهند. مانند دانه‌ی میوه‌ی به، چهار تخم و تخم شربتی. مصرف لعاب این دانه‌ها نیز به درمان سرفه معمولا کمک بسیاری می‌کند. امروزه از این نوع دانه‌ها در داروهای تجاری نیز مانند روتارین استفاده می‌شود و شما می‌توانید به راحتی آن‌ها را تهیه نمایید.
- اجتناب از محرک‌ها: دوری از دود سیگار، آلودگی هوا، عطرها و سایر محرک‌ها می‌تواند به کاهش سرفه کمک کند.
ب_ داروهای بدون نسخه (OTC)
8. داروهای ضد سرفه (Antitussives): این داروها رفلکس سرفه را سرکوب می‌کنند و می‌توانند برای سرفه‌های خشک آزاردهنده مفید باشند. دکسترومتورفان (Dextromethorphan) یک نمونه از این داروها است.
9. قرص‌های مکیدنی (Lozenges): قرص‌های مکیدنی حاوی موادی مانند منتول یا عسل می‌توانند به تسکین گلو و کاهش سرفه کمک کنند.
ج_ داروهای تجویزی
10. اگر سرفه خشک شما ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند آسم یا آلرژی باشد، پزشک ممکن است داروهای تجویزی مانند داروهای استروئیدی استنشاقی یا آنتی‌هیستامین‌ها را تجویز کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است یک داروی ضد سرفه قوی‌تر را تجویز کند.
سرفه خشک در کودکان
سرفه خشک در کودکان می تواند ناشی از علل مختلفی باشد، از جمله عفونت های ویروسی، آلرژی و آسم. مهم است که علت سرفه کودک را تشخیص دهید و درمان مناسب را دریافت کنید.
درمان خانگی سرفه خشک کودکان
درمان سرفه خشک در کودکان نیازمند دقت بیشتری است، زیرا برخی از روش‌های درمانی بزرگسالان برای آن‌ها مناسب نیست. در اینجا چند راهکار ایمن و موثر برای درمان سرفه خشک در کودکان آورده شده است:
استفاده از بخور سرد یا دستگاه مرطوب‌کننده
رطوبت هوا به تسکین مجاری تنفسی تحریک شده کمک می‌کند. بخور سرد به خصوص برای کودکان زیر یک سال ایمن‌تر است، زیرا خطر سوختگی با بخار داغ وجود ندارد.
نوشیدن مایعات فراوان
آب، آبمیوه طبیعی (بدون شکر اضافه)، چای کمرنگ و سوپ رقیق می‌توانند به نرم کردن گلو و جلوگیری از کم‌آبی بدن کمک کنند.
عسل (برای کودکان بالای یک سال)
یک قاشق چای‌خوری عسل قبل از خواب می‌تواند به کاهش سرفه در شب کمک کند. به دلیل خطر بوتولیسم، عسل برای کودکان زیر یک سال توصیه نمی‌شود.
بالا نگه داشتن سر کودک هنگام خواب
با قرار دادن یک بالش زیر سر کودک (نه برای نوزادان)، می‌توانید به کاهش فشار روی مجاری تنفسی و بهبود تنفس او کمک کنید.
شستشوی بینی با محلول نمکی
این کار به پاکسازی مجاری تنفسی از مخاط و عوامل تحریک‌کننده کمک می‌کند. می‌توانید از قطره یا اسپری بینی نمکی مخصوص کودکان استفاده کنید.
مراجعه به پزشک
در صورت بروز علائم زیر به پزشک کودکان مراجعه نمایید.
- سرفه شدید یا مداوم (بیش از یک هفته)
- تب بالا (بیش از 38.5 درجه سانتیگراد)
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- خس خس سینه
- درد قفسه سینه
- بی‌حالی یا تحریک‌پذیری شدید
- کبود شدن لب‌ها یا ناخن‌ها
- عدم بهبود علائم پس از چند روز درمان خانگی
نکات مهم در درمان این نوع بیماری
- اگر سرفه خشک شما بیش از چند هفته طول کشید، یا با علائم دیگری مانند تنگی نفس، تب بالا، درد قفسه سینه یا خلط خونی همراه بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- اگر سابقه مصرف دخانیات دارید، ترک آن می‌تواند به بهبود سلامت تنفسی شما و کاهش سرفه کمک کند.
- برخی افراد از درمان های مکمل و جایگزین مانند طب سوزنی، گیاهان دارویی و یوگا برای درمان سرفه خشک استفاده می کنند. اگر به استفاده از این درمان ها علاقه مند هستید، مهم است که ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
سخن پایانی
در این مطلب در مورد سرفه خشک، علل بروز و راه‌های درمان خانگی و طبی آن صحبت کردیم. مهم است که به دنبال تشخیص دقیق علت سرفه خشک خود باشید، زیرا این امر به تعیین بهترین روش درمانی کمک می کند. مجله‌ی پارس تاپ 10، ضمن آرزوی سلامتی برای شما مخاطب عزیز، امیدوار است این مطلب نیز برای شما مفید بوده باشد.
راستی شما در صورت بروز سرفه‌ی خشک چه می‌کنید؟ آیا راه درمان خانگی دیگری می‌شناسید؟!
